Lactose แล็คโทส แล็คโทส (lactose) เป็นคาร์โบไฮเดรต ประเภท น้ำตาลโมเลกุลคู่ (disaccharide) ที่ประกอบด้วยน้ำตาลกลูโคส (glucose) 1 โมเลกุล กับ น้ำตาลกาแลคโตส (galactose) รวมตัวกันด้วยพันธะไกลโคไซด์ (glycosidic bond) ชนิดเบต้า -1, 4 (beta 1-4) แล็คโทสเป็นน้ำตาลรีดิวส์ (reducing sugar) เป็นน้ำตาลที่พบเฉพาะในน้ำนม (milk) ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จึงอาจเรียกว่า น้ำตาลนม (milk sugar) มีอยู่ในน้ำนมประมาณ 2.4-6.1% น้ำตาลแล็คโทสเป็นน้ำตาลรีดิวส์ (reducing sugar) แยกได้จากเวย์ (whey) ซึ่งเป็นผลพลอยได้จากการผลิตเนยแข็ง (cheese) หรือตกตะกอนแยกโปรตีนเคซีน (casein) lactose ความหวาน (relative sweetness) น้ำตาลแล็คโทส มีความหวานน้อยกว่าน้ำตาลชนิดอื่น
การละลาย (solutability) น้ำตาลแล็คโทส ละลายน้ำได้ไม่ดี ละลายได้น้อยกว่าน้ำตาล ซูโครส (sucrose) กลูโคส (glucose) และฟรักโทส (fructose) ทำให้น้ำตาลแล็คโทส ตกผลึก (crsytallization) ได้ง่าย ในผลิตภัณฑ์นม ที่ทำให้เข้มข้น เช่น นมข้นหวาน (sweeten condensed milk) ไอศกรีม (ice cream) แล็คโทสเป็นอาหารก่อภูมิแพ้ (food allergen) ที่สหภาพยุโรปกำหนดให้ระบุในฉลาก การใช้น้ำตาลแล็คโทสในอาหาร - ใช้ในเพิ่มปริมาณของแข็งในผลิตภัณฑ์นม (dairy product) - ใช้ผสมในอาหารทารก - ใช้เป็นตัวพา (carrier) สารให้กลิ่น (flavoring agent) แล็คโทสเป็นน้ำตาลโมเลกุลคู่ประกอบด้วยน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว 2 ชนิดคือ น้ำตาลกลูโคสและน้ำตาลกาแล็คโทส แล็คโทสพบในน้ำนมของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จึงพบได้ในทั้งน้ำนมแม่ น้ำนมวัว น้ำนมแพะ และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดอื่น ๆ เมื่อเราดื่มนม แล็คโทสจะถูกย่อยในลำไส้เล็กโดยเอนไซม์ที่สร้างจากเซลล์ผนังลำไส้ที่มีชื่อว่าแลคเทส จนได้กลูโคสและกาแลคโตสหลังจากนั้นจะถูกดูดซึมผ่านลำไส้ไปสู่กระแสเลือดเพื่อใช้สร้างเป็นพลังงานให้แก่ร่างกาย